ਬੇਜੁਬਾਨ

ਓਹਨੀ ਦਿਨੀ ਸ਼ਹਿਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਾਂ..ਜਦੋਂ ਵੀ ਲਵੇਰੇ ਲਈ ਰੱਖੀ ਹੋਈ ਇੱਕ ਵਲੈਤੀ ਗਾਈਂ ਦੇ “ਵੱਛਾ” ਜੰਮ ਪੈਂਦਾ ਤਾਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਦੁੱਧ ਚੁੰਗਾਉਣ ਮਗਰੋਂ ਵੱਛੇ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਨਾਨਕੇ ਪਿੰਡ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ..ਉਹ ਅੱਗੋਂ ਉਸਦਾ ਕੀ ਕਰਦੇ ਸਾਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ..!

ਮਗਰੋਂ ਕਿੱਲੇ ਤੇ ਬੱਝੀ ਦਾ ਬੜਾ ਬੁਰਾ ਹਾਲ ਹੁੰਦਾ..ਕਿੰਨੇ ਦਿਨ ਅੜਿੰਗਦੀ ਰਹਿੰਦੀ..ਕਈ ਵਾਰ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਵੇਖਦੇ ਤਾਂ ਅਥਰੂ ਵੀ ਵਗਾ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ..
ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੀਜੇ ਸੂਏ ਫੇਰ ਵੱਛਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ..

ਬੜਾ ਹੀ ਸੋਹਣਾ..ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦਾ..ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਬੰਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਚੱਟਦੀ ਰਹਿੰਦੀ..ਉਸਦਾ ਗੰਦ ਮੰਦ ਸਾਫ ਕਰਦੀ..ਕਈ ਵਾਰ ਕਿੱਲੇ ਤੇ ਬੱਝੀ ਔਖੀ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾ ਦਿਆ ਕਰਦੀ..ਫੇਰ ਉਹ ਪਤਲਾ ਗੋਹਾ ਕਰਿਆ ਕਰਦਾ..ਮੈਨੂੰ ਝਿੜਕਾਂ ਪੈਂਦੀਆਂ..ਫੇਰ ਮੈਂ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਆਖਦਾ..ਉਹ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਸਹਿ ਲਿਆ ਕਰਦੀ..

ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਨਾਨਕਿਓਂ ਇੱਕ ਭਾਈ ਨਵਾਂ ਜੰਮਿਆ ਵੱਛਾ ਲੈਣ ਆ ਗਿਆ..
ਉਸਨੇ ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਪਿੱਛੇ ਵੱਡੀ ਸਾਰੀ ਸੀਟ ਤੇ ਵੱਡਾ ਸਾਰਾ ਟੋਕਰਾ ਬੰਨਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ..!

ਜਦੋਂ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਟੋਕਰੀ ਵਿਚ ਬਿਠਾ ਕੇ ਤੁਰਨ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਕਿੱਲੇ ਤੇ ਬੱਝੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜਿਆਦਾ ਅੜਿੰਗੀ..ਬੜੀ ਦੁਹਾਈ ਦਿੱਤੀ..ਇੰਝ ਦਾ ਵਰਤਾਰਾ ਕਰੇ ਜਿੱਦਾਂ ਕੋਈ ਜਾਨ ਹੀ ਕੱਢ ਕੇ ਲਈ ਜਾਂਦਾ ਹੋਵੇ..ਟੋਕਰੇ ਵਿਚ ਬੰਨਿਆ ਵੱਛਾ ਵੀ ਮਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਮਿਮਿਆਕਦਾ ਰਿਹਾ..!

ਫੇਰ ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਰ ਉਹ ਅੱਖੋਂ ਓਹਲੇ ਹੋ ਗਿਆ..ਉਹ ਜਿਧਰ ਨੂੰ ਗਿਆ ਸੀ ਉਹ ਉਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵੱਲ ਵੇਖ ਲੈਂਦੀ..ਕਿੱਲੇ ਦਾ...

ਚੱਕਰ ਕੱਟਦੀ ਤੇ ਫੇਰ ਰੌਲਾ ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ..ਪੱਠਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਖੁਰਲੀ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਨਾ ਕਰੇ..

ਮੈਂ ਸਕੂਲੋਂ ਮੁੜ ਕੇ ਆਕੇ ਰੋਟੀ ਪਾਣੀ ਖਾਦਾ..ਫੇਰ ਰੁਟੀਨ ਮੁਤਾਬਿਕ ਕਿਲੇ ਤੋਂ ਬੱਝੀ ਹੋਈ ਨੂੰ ਖੋਹਲ ਲਿਆ ਤੇ ਘਾਹ ਚਾਰਨ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਛੱਡ ਲਿਆ..!
ਉਹ ਸੰਗਲ ਛੁਡਾ ਕੇ ਇੱਕਦਮ ਓਧਰ ਨੂੰ ਭੱਜ ਤੁਰੀ ਜਿਧਰ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ..ਤੇ ਫੇਰ ਕੁਝ ਚਿਰ ਮਗਰੋਂ ਦੌੜੀ ਜਾਂਦੀ ਮੇਰੇ ਅੱਖੋਂ ਓਹਲੇ ਹੋ ਗਈ..!

ਮੈਂ ਘਰੇ ਆ ਕੇ ਸਾਈਕਲ ਚੁੱਕਿਆ ਤੇ ਆਪ ਵੀ ਕਾਹਲੀ ਨਾਲ ਓਧਰ ਨੂੰ ਹੀ ਹੋ ਤੁਰਿਆ..ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਜਾ ਕੇ ਕੀ ਵੇਖਿਆ ਸੜਕ ਦੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਖਲੋਤੀ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੁੰਘਾ ਰਹੀ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦੀ ਆਖਰੀ ਬੂੰਦ ਤੱਕ ਨਿਚੋੜ ਲੈਣ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਮਾਂ ਦੇ ਹਵਾਨੇ ਨੂੰ ਕਾਹਲੀ ਨਾਲ ਢੁੱਡਾਂ ਮਾਰੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ..ਤੇ ਉਹ ਉਸਦਾ ਪਿੰਡਾਂ ਚੱਟਦੀ ਹੋਈ ਮਾਂ ਹੋਣ ਦਾ ਫਰਜ ਨਿਭਾ ਰਹੀ ਸੀ..

ਸੋ ਦੋਸਤੋ ਕੌਣ ਕਹਿੰਦਾ ਏ ਕੇ ਇਹ ਬੇਜੁਬਾਨ ਜਜਬਾਤ ਹੀਣ ਹੁੰਦੇ ਨੇ..ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਕਾਲਜਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਓਨੀ ਪੀੜ ਹੀ ਉਜਾਗਰ ਹੁੰਦੀ ਏ ਜਿੰਨੀ ਇੱਕ ਆਮ ਇਨਸਾਨ ਅੰਦਰ ਆਪਣੀ ਔਲਾਦ ਤੋਂ ਵਿਛੜਣ ਲੱਗਿਆਂ ਉੱਠਦੀ ਏ..!

(ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਾਪਰੇ ਅਸਲੀ ਵਰਤਾਰੇ ਦਾ ਬਿਰਤਾਂਤ)
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਜਵੰਦਾ